Operatory PHP – jak efektywnie z nich korzystać?

Każdy, kto zaczyna naukę PHP lub chce odświeżyć wiedzę, powinien dobrze zrozumieć podstawowe narzędzia języka – operatory PHP. Operator to symbol wskazujący na rodzaj wykonywanej operacji na zmiennych czy wartościach. W tym poradniku przedstawiam kompleksowe omówienie operatorów PHP, z szczególnym akcentem na operator tzw. sumy logicznej.

Najczęściej spotykanymi operatorami są właśnie operatory arytmetyczne. Dzięki nim możemy wykonywać proste działania matematyczne:

• “+” — suma dwóch liczb lub ciągów (“Hello ” + “World” → “Hello World”)
• “-” — różnica dwóch wartości
• “*” — iloczyn wartości
• “/” — iloraz dzielenia
• “%” — modulo, czyli reszta z dzielenia (10 % 3 → 1)

$a = 5;
$b = 10;
echo $a + $b; // Wynik: 15
echo $b % $a; // Wynik: 0

Operatory porównania umożliwiają zweryfikowanie relacji między dwiema wartościami:

• “==” — równość wartości (bez uwzględnienia typu danych)
• “===” — identyczność (wartości i typu danych)
• “!=” — różność wartości
• “!==” — nieidentyczność wartości lub typu
• “>” oraz “<” — porównują wartości pod względem wielkości
• “>=”, “<=” — porównanie większy lub równy oraz mniejszy lub równy.

$a = 5;
$b = "5";
var_dump($a == $b); // bool(true)
var_dump($a === $b); // bool(false)

Operatory logiczne są kluczowe w kontroli przepływu programu. Mamy trzy podstawowe operatory logiczne:

• “&&” — koniunkcja logiczna (AND)
• “!” — negacja logiczna (NOT)
• “||” — alternatywa logiczna (OR), zwana sumą logiczną.

Suma logiczna (operator OR ||) jest operacją logiczną zwracającą prawdę (true), jeżeli przynajmniej jedno ze sprawdzanych wyrażeń jest prawdziwe.

Przykład:

$uzytkownik = "admin";
$tryb = "pilny";
if ($uzytkownik == "admin" || $tryb == "pilny") 
{ 
  echo "Dostęp możliwy!";
}
else
{ 
  echo "Brak dostępu!";
}

W powyższym przykładzie wystarczy, że login użytkownika to admin lub tryb pracy to pilny, by dostęp był możliwy. Wystarczy spełnienie tylko jednego warunku.

Do szybkiej modyfikacji wartości zmiennych PHP oferuje operatory inkrementacji (++) i dekrementacji (–):

• $i++ — zwiększenie wartości zmiennej po użyciu w instrukcji,
• ++$i — zwiększenie wartości przed instrukcją,
• $i--, --$i — analogiczne operacje zmniejszające wartość o 1.

Mamy również wygodne operatory przypisania:

• $i += 5 zwiększa wartość zmiennej o 5,
• $i /= 2 dzieli wartość zmiennej przez 2 i przypisuje wynik tej operacji.

1. Czym się różni operator “==” od “===” w PHP?
   Operator “===” porównuje wartość wraz z typem danych, natomiast “==” sprawdza jedynie samą wartość, ignorując typ danych. Używając “===”, unikamy pułapek związanych z automatyczną konwersją typów.
2. Czy suma logiczna “||” różni się od “or”?
   Funkcjonalnie oba są takie same, ale „||” ma wyższy priorytet niż “or”. Zaleca się używanie “||” dla uniknięcia potencjalnych nieporozumień w kolejności wykonywania.
3. Kiedy wykorzystywać inkrementację, a kiedy przypisanie?
   Inkrementacja używana jest do szybkiego zwiększenia wartości o 1, przypisanie zaś do dostosowania wartości o konkretną liczbę inną niż 1.
4. W jakich przypadkach użyć operatora logicznej alternatywy “||”?
   Operator ten jest doskonały przy sprawdzaniu kilku różnych, lecz alternatywnych warunków, gdzie spełnienie któregokolwiek jest wystarczające do dalszego działania aplikacji.

Sprawne posługiwanie się operatorami PHP to jeden z pierwszych kroków do pisania wydajnego i jasnego kodu. Pamiętaj szczególnie o istotnych różnicach między operatorami porównania, o specyfice sumy logicznej oraz o wygodzie, jaką dają operatory inkrementacji i przypisania.

Zachęcam Cię już teraz do testowania operatorów PHP we własnych aplikacjach. Nie bój się eksperymentów – dzięki nim najszybciej przyswoisz wszystkie niuanse! Następny krok?

W kolejnej lekcji powiem co nieco o komentarzach w PHP – ich rodzajach oraz sposobach wykorzystania. Komentowanie pisanego kodu bardzo ułatwia późniejszą jego modyfikację, dlatego już teraz bardzo serdecznie zapraszam.

Spis lekcji w rozdziale pierwszym